Dylematy współczesnego ładu międzynarodowego

Dylematy współczesnego ładu międzynarodowego

Jak wiele na świecie zmieniła agresja Rosji na Ukrainę? Czy są obszary, w których konkurujące ze sobą Stany Zjednoczone i Chiny mogłyby współpracować? – o tym wszystkim mówił podczas wykładu w Akademii Zamojskiej wybitny politolog i badacz stosunków międzynarodowych prof. dr hab. Marek Pietraś. 

Prof. Marek Pietraś jest wybitnym politologiem i teoretykiem stosunków międzynarodowych. Przyjął nasze zaproszenie i zgodził się przeprowadzić wykład w ramach cyklu „Akademia dla bezpieczeństwa” na temat dylematów współczesnego ładu międzynarodowego. Problematyka okazuje się niezwykle istotna w obliczu nieustannie zmieniającej się rzeczywistości i dynamiki zmian w środowisku międzynarodowym. Nikt z nas nie przewidywał przed kilku laty chociażby pandemii koronawirusa czy wojny militarnej w Ukrainie – powiedział dr Łukasz Potocki, kierownik Zakładu Bezpieczeństwa Narodowego AZ. 

Profesora w murach Akademii Zamojskiej powitał rektor uczelni dr hab. Paweł Skrzydlewski, prof. AZ. 

– Przed nami, Polakami, Europejczykami stoją nowe wyzwania, które niesie zmieniający się świat. Aby im sprostać potrzeba diagnozy, poznania problemu i zrozumienia zachodzących na świecie procesów. Mam nadzieję, że wykład Pana Profesora przybliży nas do tej diagnozy – mówił rektor Akademii Zamojskiej, dziękując badaczowi za spotkanie ze studentami i wykładowcami kierunku bezpieczeństwo narodowe. Tematem wykładu prof. Marka Pietrasia były „Dylematy współczesnego ładu międzynarodowego”.   

– Na pewno pamiętacie państwo cytat z „Wesela” Wyspiańskiego: „Niech na całym świecie wojna, byle polska wieś zaciszna, byle polska wieś spokojna”. Takiego świata dziś nie ma i to trzeba sobie wyraźnie powiedzieć. To, o czym mówimy, to nie jest rzeczywistość, która jest gdzieś daleko i poza nami. Ta rzeczywistość dotyka każdego z nas, choć w różnym stopniu. Czy wojna na Ukrainie nas nie dotyka? Jest ona dziś jednym z kluczowych elementów dla zrozumienia tego, co się dzieje z ładem międzynarodowym. Niektórzy analitycy używają określenia, że dzisiaj mamy do czynienia z chaosem. Ja jestem zwolennikiem mówienia o zmianie. Zmiana jest dzisiaj jedną z kluczowych kategorii analizy rzeczywistości, która nas otacza. Dziś mamy do czynienia ze zmianami na poziomie „makro” – systemu międzynarodowego oraz zmianami na poziomie „mikro”. Te zmiany się przenikają i warunkują nasze indywidualne losy, choć nie wiem czy zawsze zdajemy sobie z tego sprawę – mówił prof. Marek Pietraś. W trakcie wykładu zwrócił uwagę jak wydarzenia związane z wojną na Ukrainie wpłynęło na postrzeganie różnych rzeczy na świecie. 

Rosja prezentując swój arsenał i armię wzbudzała respekt. Mit potencjału jądrowego, sprawności wojskowej, drugiej armii świata po Stanach Zjednoczonych. Zachód drżał przed potęgą wojskową Federacji Rosyjskiej. Te obawy Rosjanie świadomie rozgrywali. Psychologia jest bardzo ważną częścią życia społecznego. (…) Niepowodzenia armii rosyjskiej podczas wojny w Ukrainie pokazały jej słabość i obaliły ten mit. Wyszło na jaw, że potencjał wojskowy Rosji jest znacząco przeszacowany. Presja informacyjna na Zachód uległa ograniczeniu. Sojusznicy zintegrowali się wokół Stanów Zjednoczonych. Unia Europejska jest spójna i zdeterminowana, nakłada na Rosję kolejny pakiet sankcji. Pogłębiły się też więzi Stanów Zjednoczonych i Europy Zachodniej – wyliczał badacz stosunków międzynarodowych. Zwrócił też uwagę na problem z wyciąganiem konsekwencji w związku z dyskusją o osądzeniu winnych zbrodni dokonywanych podczas wojny w Ukrainie. 

Trzeba powiedzieć wprost, że dzisiaj świat nie ma skutecznych instrumentów ukarania tych zbrodni wojennych. Istnieje Międzynarodowy Trybunał Karny, jednak Rosja nie jest jego stroną. Państwo musi wyrazić zgodę na to, żeby ten Trybunał osądził jego obywateli. Dzisiaj myśli się o nowych formułach, doraźnych trybunałach, w stylu trybunału norymberskiego, żeby ukarać zbrodniarzy wojennych – mówił prof. Pietraś.   

Politolog odniósł się także do rywalizacji Stanów Zjednoczonych i Chin, które konkurują o dominację w światowej polityce i gospodarce czy technologii. Zwrócił uwagę, że oba kraje będą zmuszone współdziałać, bowiem istnieją ponadnarodowe problemy jak zmiany klimatyczne, czy pandemie chorób i szerzej bezpieczeństwo zdrowotne, które, jeśli nie zostaną rozwiązane uderzą w te kraje. 

Wykład „Dylematy współczesnego ładu międzynarodowego” był częścią cyklu „Akademia dla bezpieczeństwa”. Wydarzenie zorganizowane przez Zakład Bezpieczeństwa Narodowego AZ odbyło się 19 stycznia br. w auli AZ przy ul. Zamoyskiego 64.